رئیس جمهوری گفت: یکی از ایرادات ما در انتخابات این است که نظام حزبی نداریم یعنی در انتخابات مجلس یا ریاست جمهوری به حزب رای نمی‌دهیم بلکه به نفر رای می‌دهیم که این کار رای برای انتخاب سخت می‌کند. این قانون می‌تواند بازنگری شود چون ۳۱ سال است که قانون اساسی ما بازنگری نشده است.

رئیس جمهوری با بیان اینکه در قانون اساسی نظارت مجلس بر کار وزرا مطرح نشده است، گفت: آنکه در قانون اساسی آمده رئیس جمهور است که بر کار وزیر نظارت می‌کند و نظارت بر کار وزیر از وظایف رئیس جمهور است.

به گزارش «انتخاب»، حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی صبح دوشنبه در همایش حقوق اساسی و شهروندی گفت: ‌ارای مردم نقش بسیار اساسی دارد منتها ما در کشورمان متأسفانه نظام حزبی نداریم. وقتی شما در حکومتی به آرای مردم اتکاء می‌کنید که مردم باید رای دهند، اگر سیستم حزبی نداشته باشید کار مقداری سخت می‌شود یعنی با جنجال و سر و صدا نزدیک انتخابات و شعارهای مختلف ممکن است در هدایت مردم برای اینکه چه کسی و چه کسانی را انتخاب کنند مقداری سخت و مشکل می‌شود.

رییس جمهوری ادامه داد: اما اگر نظام حزبی باشد راحت تر است در نظام حزبی مدام بحث و گفتگو و چارچوب را مشخص می‌کنند نظام و قانون اساسی ما هم حزبی نیست و بر مبنای حزب بنا نشده است یعنی در انتخابات به فرد را می‌دهیم به حزب رای نمی‌دهیم می‌خواهد مجلس یا شورای شهر یا خبرگان باشد. در ریاست جمهوری هم فیلتر حزبی نداریم.

روحانی اضافه کرد: به هر حال هر کشوری در انتخابات فیلترهایی دارد، ما فیلتر حزبی نداریم. این فیلتر از طریق شورای نگهبان اعمال می‌شود و حزبی نیست و ما اشکالات این چنین داریم که باید روی این‌ها فکر کنیم.

وی ادامه داد: بحث بازنگری قانون اساسی زمانی که مورد نیاز باشد، اشکالی هم ندارد. قانون اساسی معمولاً دیر به دیر در دنیا اصلاح می‌شود. ۳۱ سال است قانون اساسی تغییر نکرده است. قبلاً پس از ۱۰ ساله پس از ارتحال حضرت امام (ره) در قانون اساسی اصلاحاتی انجام گرفت. اما ۳۱ سال قانون اساسی تغییر نکرد و ممکن است زمانی تغییر کند.

قانون اساسی ایران مدرن است

روحانی افزود: یکی از مباحثی که جای آن خالی است، اینکه نظام حزبی آیا خوب است داخل قانون اساسی بیاید یا نه؟ وقتی در مجمع تشخیص هم درباره قانون انتخابات بحث می‌کردیم، چارچوبی را در کمیسیون تصویب کردیم که آن زمان به دلایلی متوقف شد. در صحن مجمع ۴ ماده تصویب و بعد متوقف شد. در آن چارچوب سیاست‌های کلی قانون انتخابات ما نظام حزبی را پیش‌بینی کردیم یعنی مردم می‌توانستند به جای فرد به حزب دهند.

رییس جمهوری افزود: قانون اساسی ما یکی از قانون‌های اساسی قابل توجه در سطح جهان است و می‌توانیم به آن ببالیم. از سال ۵۸ که این قانون اساسی تدوین شده و مخصوصاً جاهایی که درباره حقوق ملت آمده فصل ۳ قوانین روشن و اصول واضح و مدرن و چیزی است که می‌توان آن را در دنیا به عنوان یک قانون اساسی مدرن عرضه کرد.

وی با بیان اینکه متاسفانه فهم همه از قانون اساسی یکی نیست، افزود: البته در قانون پیش بینی شده اگر در بخشی از قانون نیاز به تفسیر بود، چه نهادی باید تفسیر لازم را انجام دهد.اما قبل از اینکه به تفسیر قانون برسیم، برداشت و فهم خیلی مهم است که از این قانون اساسی ما چه برداشت و چه فهمی داریم.
روحانی با تاکید بر اینکه فهم ارکان حکومت یعنی دولت، مجلس و قوه قضاییه فهم مشترکی از قانون اساسی ندارند،تصریح کرد: این قوا به مانند هم نمی اندیشند و ممکن است در مسائل فنی و مهم اختلاف نظر باشد. زیرا گاهی اوقات می شنویم که بعضی از نمایندگان مجلس می گویند ما باید بر کار وزار نظارت کنیم که این نشان از برداشت ناقص از قانون اساسی است.
رییس دولت دوازدهم ادامه داد: البته نمایندگان در یک مفهمومی ممکنه از وزار سوال کنند ولی در قانون نظارت بر کار وزرا وجود ندارد و این رییس جمهور است که بر کار وزیر نظارت می کند. به عبارتی نظارت بر کار وزیر از وظایف رییس جمهور است و رییس جمهور اختلاف دو وزیر را حل می کند و هماهنگی بین دو وزیر یا چند وزیر بر عهده رییس جمهور است.
روحانی یادآور شد: مجلس در جاهایی که صلاح می داند می تواند استیضاح را در دستور کار قرار دهد، و همچنن تحقیق و تفحص هم در جاهایی که می داند می تواند به مفهوم نظارت انجام دهد ولی در قانون کلمه نظارت مجلس بر کار دولت ذکر نشده است.
رییس جمهوری با تاکید بر اینکه فهم و استنباط ما از قانون شبیه یکدیگر نیست، افزود: برنامه را برای دولت باید چه کسی باید بنویسد. البته در زمان رژیم گذشته به عنوان نمونه برنامه پنج ساله و شبیه آن نوشته می شد ولی در جمهوری اسلامی و برنامه طبق اصل ۱۳۴ و اجرای قانون بر عهده رییس جمهور است و به صراحت در قانون ذکر شده که خط مش و برنامه به عهده رئیس جمهور است و وقتی برنامه و خط ‌مش بر عهده رییس جمهور است، چند بار برنامه تعیین کنیم.
وی خاطرنشان کرد: یک موقوع رئیس‌جمهوری برنامه لازم را تعیین می کند تا انتخاب شود و در انتخابات برنامه را ارائه می کند و در مصاحبه با مردم و در اجتماعات برنامه را اعلام می کند.

رییس دولت دوازدهم اظهار کرد: متاسفانه فهم ما از قانون اساسی یکی نیست. درست است که پیش‌بینی شده اگر جایی تفسیر لازم بود، چه نهادی قانون اساسی را تفسیر کند. اما قبل از اینکه به تفسیر برسیم، برداشت و فهم خیلی مهم است که از این قانون اساسی چه برداشت و چه فهمی داریم. حتی ارکان حکومت یعنی دولت،مجلس، قوه قضائیه، اینها هم فهمشان مشترک نیست و مثل هم نمی اندیشند. گاهی در مسائل حتی مهم ممکن است اختلاف نظر باشد.

روحانی گفت:گاهی وقت‌ها می‌شنویم که مثلاً بعضی از نمایندگان مجلس می‌گویند که ما باید بر کارگزاران نظارت کنیم. این برداشت ناقص از قانون اساسی است. به یک مفهومی ممکن است به عنوان سوال داشته باشیم،ولی ما نظارت نمایندگان بر کار وزرا و دولت به عنوان نظارت نداریم. آنکه در قانون اساسی آمده رئیس جمهور است که بر کار وزیر نظارت می‌کند و نظارت بر کار وزیر از وظایف رئیس جمهور است.به عبارتی نظارت بر کار وزیر از وظایف رییس جمهور است و رییس جمهور اختلاف دو وزیر را حل می کند و هماهنگی بین دو وزیر یا چند وزیر بر عهده رییس جمهور است.

رییس جمهوری یادآور شد: مجلس در جاهایی که صلاح می داند می‌تواند استیضاح را در دستور کار قرار دهد، و همچنن تحقیق و تفحص هم در جاهایی که می داند می‌تواند به مفهوم نظارت انجام دهد ولی در قانون کلمه نظارت مجلس بر کار دولت ذکر نشده است.

وی با تاکید بر اینکه فهم و استنباط ما از قانون شبیه یکدیگر نیست، افزود: برنامه را برای دولت باید چه کسی باید بنویسد. البته در زمان رژیم گذشته به عنوان نمونه برنامه پنج ساله و شبیه آن نوشته می شد ولی در جمهوری اسلامی و برنامه طبق اصل ۱۳۴ و اجرای قانون بر عهده رییس جمهور است و به صراحت در قانون ذکر شده که خط مش و برنامه به عهده رئیس جمهور است و وقتی برنامه و خط ‌مش بر عهده رییس جمهور است، چند بار برنامه تعیین کنیم.

روحانی خاطرنشان کرد: یک موقع رئیس‌جمهوری برنامه لازم را تعیین می‌کند تا انتخاب شود و در انتخابات برنامه را ارائه می کند و در مصاحبه با مردم و در اجتماعات برنامه خود را اعلام می کند.

رییس دولت تدبیر و امیدگفت: اصل ۱۳۴ قانون اساسی می‌گوید تعیین خط و مشی بر عهده رییس جمهور است و مجلس برنامه پنج ساله تصویب می کند. درک و فهم این گونه مسایل که چگونه تلفیق می شوند بسیار مهم است. اساتید حقوق و حقوقدانان بر مبنای این قانون اساسی بر روی مواردی که موارد اختلاف نظر است، باید فکر کنند و نظر دهند و این بحث شود و پخته شود و ما به یک اجماع نظر در این مسایل برسیم.

رییس جمهوری بیان داشت: نکته بسیار مهم قانون اساسی این است که مسئول اجرای قانون اساسی چه کسی است؟ اصل ۱۱۳ قانون اساسی چند مساله دارد جایگاه رییس جمهور را تعریف می کند و می گوید رییس جمهور دومین مقام کشور است و عالی ترین مقام رسمی کشور بعد از رهبری، رئیس جمهور است بلافاصله بعد از این می گوید مسئول اجرای قانون اساسی است، یعنی کسی که بعد از رهبری بالاترین مقام کشور است مسئولیت اجرای قانون اساسی را به عهده دارد و جز مواردی که البته بر عهده رهبری است.

وی افزود:این موضوع خیلی روشن و شفاف است وقتی اول و آخر این قانون خوانده می شود معنایش این است که رییس جمهور در قوه مجریه مسئول اجرای قانون اساسی است گفتن این حرف لغو است معلوم است هر کسی در بخش خود مسئول اجرای قانون است این موضوع گفتن ندارد و حرف بی خاصیت و بی معنایی است یکی از جاهای که تفسیر نمی خواهد همین نکته است و اختلاف برداشتی در این زمینه وجود ندارد.