یوناح جرمی در جروزالم پست ‏نوشت: حسن روحانی، رئیس جمهور ایران روز چهارشنبه اعلام کرد که کشورش ‏غنی سازی اورانیوم در سطوح بالاتر را در روز‌های آینده از سر می‌گیرد. ترامپ در واکنش به تهدید روحانی در صفحه توییترش نوشت:‏‏ «ایران! مراقب تهدیداتت باش. ممکن است این تهدیدات برگردند و تو را ‏طوری بگزند که تا الان کسی این طور گزیده نشده است!» ‏

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: دولت روحانی در اوایل ماه مه به طرف‌های دیگر برجام هشدار داد که ‏چنانچه تا تاریخ ۷ ژوئیه به وعده‌های خود برای محافظت از ایران در ‏مقابل تحریم‌های آمریکا عمل نکنند، تهران برخی از تعهدات خود در ‏چارچوب توافق برجام را به حالت تعلیق در خواهد آورد. ‏

تهدیدات ترامپ تاکنون بسیاری از قدرت‌های جهانی را در مورد تشدید ‏تنش‌ها در منطقه و احتمال بروز جنگ نگران کرده بود.

اما آیا تهران نشان داده است که تهدیدات ترامپ توخالی هستند و دولت ‏او بیشتر از آنکه گاز بگیرد، واق واق می‌کند؟ ‏

البته کمپین فشار حداکثری ترامپ تاکنون ضربه بزرگی به ‏اقتصاد ایران وارد کرده است. اما هدف از تشدید فشار‌ها بازگرداندن تهران ‏به میز مذاکره و دستیابی به یک توافق هسته‌ای بهتر بود. ‏

ایران در اواسط ماه ژوئن یک پهپاد جاسوسی آمریکا را در نزدیکی تنگه ‏هرمز سرنگون کرد. ترامپ در ابتدا دستور حمله به سه موضع در داخل ‏ایران را صادر کرد. اما در نهایت از تصمیم خود منصرف شد و در عوض ‏تحریم‌های جدیدی را علیه تهران وضع کرد. ‏

علاوه براین، چند روز قبل آقای مارکو روبیو، سناتور جمهوری خواه و ‏تعدادی از رسانه‌های کشور گزارش کردند که چین تقریبا دو هفته قبل ‏یک میلیون بشکه نفت از ایران وارد کرده است. ‏

وب سایت «تانکر ترکرز» نیز گزارش‌هایی در مورد تاکتیک‌های ایران و ‏چین برای ترانزیت مخفیانه محموله‌های نفتی منتشر کرده است. ‏

فو کونگ، رئیس دپارتمان کنترل سلاح وزارت خارجه چین در تاریخ ‏‏۲۸ ژوئن بیانیه زیر را در اختیار خبرگزاری رویترز و رسانه‌های دیگر قرار ‏داد: «ما با تحریم‌های یک جانبه آمریکا مخالف هستیم و امنیت انرژی ‏اهمیت زیادی برای چین دارد». ‏

بنا بر این، به نظر می‌رسد که چین واردات نفت از ایران را به طور پنهانی ‏ادامه داده است تا اینکه از شرمسار کردن دولت ترامپ پرهیز کند. اما ‏مقامات چینی به طور صریح بیان کرده اند که تحریم‌های یک جانبه ‏واشنگتن را قبول ندارند. ‏

نکته جالب توجه این است که چین در ماه مه واردات نفت خود از ایران را ‏به صفر رساند.

ظاهرا جنگ تجاری بین پکن-واشنگتن و همچنین تهدیدات تهران برای ‏متوقف کردن تعهدات خود در چارچوب برجام باعث شد که چین در مورد ‏تصمیم خود تجدید نظر کند و دوباره واردات نفت ایران را از سر بگیرد.

اما این احتمال نیز وجود دارد که دو کشور از استراتژی دیگری برای ادامه ‏تجارت نفت استفاده کرده باشند. در ماه آوریل گزارش‌هایی در مورد ‏افزایش محموله‌های نفتی صادر شده از ایران به چین منتشر شده بود. ‏سپس دولت ترامپ در اوایل ماه مه معافیت کشور‌های خریدار نفت ایران ‏را لغو کرد. ‏

بنا براین، ممکن است چین در ماه آوریل مقادیر بیشتری از نفت ایران را ‏وارد کرده باشد تا نیاز خود در طول شش هفته بعد را جبران کند. چین با ‏اتخاذ چنین استراتژی‌ای می‌توانست هم زمان به دو هدف دست پیدا کند. ‏اول، به دولت ترامپ اجازه دهد که چهره سرسخت خود را نسبت به تهران ‏حفظ کند و بدین ترتیب میزان کارایی تحریم‌های واشنگتن زیر سوال ‏نرود. دوم، پکن میتوانست رابطه بلند مدت خود را با جمهوری اسلامی بعد ‏از آرام شدن تنش‌ها در منطقه ادامه دهد. ‏

خبرگزاری پولتیکو روز چهارشنبه گزارش کرد که وزارت خارجه آمریکا در ‏حال بررسی اعطای یک نوع معافیت تحریمی خاص به پکن است. معافیت ‏جدید اینگونه توجیه شده است که تهران صرفا می‌تواند بدهی‌های خود ‏را به پکن از طریق صادرات نفت بازپرداخت کند.

اما واقعیت این است که چین حتی پیش از منتشر شدن گزارش ‏خبرگزاری پولتیکو نیز در حال وارد کردن نفت از ایران بود. دولت آمریکا ‏از این موضوع کاملا آگاهی داشت و تقریبا برای دو هفته اقدامی انجام نداد. ‏

در صورتی که چین می‌تواند راه فراری برای ادامه واردات نفت از ایران ‏پیدا کند، چرا قدرت‌های دیگر همچون هند، کره جنوبی و ترکیه نتوانند؟ ‏

چین و آمریکا هم اکنون درگیر یک جنگ تجاری گسترده هستند. به ‏همین خاطر دولت ترامپ ابزاری برای فشار آوردن به پکن ندارد. البته ‏نباید انتظار داشته باشیم که تحریم‌های ترامپ علیه تهران لغو شوند.

اما در شرایط کنونی دولت روحانی فقط نیاز دارد که اقتصاد کشور را زنده ‏نگه دارد و منتظر انتخاب یک رئیس جمهور جدید در آمریکا بماند. تهران ‏حتی با صادرات مقدار محدودی نفت نیز می‌تواند به هدف خود دست ‏پیدا کند. ‏

توجه داشته باشید که همه کاندیدا‌های حزب دموکرات در انتخابات سال ‏‏۲۰۲۰ وعده داده اند که دوباره آمریکا را به توافق هسته‌ای باز می ‏گردانند. شاید تحقق این وعده واقع گرایانه نباشد، اما آشکار است که همه ‏آن‌ها موضع ملایم تری را نسبت به تهران اتخاذ خواهند کرد. ‏

رفتار ترامپ هیچ وقت قابل پیش بینی نیست. شاید او فردا گفت و ‏گو‌های تجاری خود را با پکن متوقف کند یا اینکه دستور انجام اقدام ‏نظامی علیه تهران را صادر کند. اما در شرایط کنونی به نظر می‌رسد که ‏کسی تهدیدات رئیس جمهور آمریکا را جدی نخواهد گرفت. به همین ‏خاطر باید تا پایان انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ منتظر بمانیم. ‏